عفونت مجاری ادرار : علل، علائم، پیشگری و درمان

عفونت مجاری ادرار از جمله رایج ترین انواع عفونت ها به شمار میروند که خاصه به واسطه باکتری ایجاد می شوند. کودکان، نوجوانان، خانم ها و آقایون همه و همه می توانند در معرض ابتلا به این نوع عفونت قرار داشته باشند؛ اما در این میان باید توجه داشت که خانم ها نسبت به آقایون بیشتر در معرض ابتلا به این نوع عفونت قرار دارند. این مقاله طوری نتظیم گردیده که شما با مطالعه ی آن ابتدا می توانید دلایل ایجاد عفونت های ادراری را متوجه شده و سپس با علائم، درمان و راههای پیشگیری از آن نیز آشنا گردید.

مجرای ادرار چیست؟

مجرای ادراری به راهی گفته می شود که ادرار به واسطه ی آن از کلیه ها به خارج از بدن انتقال داده می شود. ادرار در کلیه تولید می شود و سپس از لوله های باریکی عبور کرده و در مثانه ذخیره می گردد. زمانیکه مثانه پر می شود، شما احساس میکنید که باید ادرار خود را تخلیه نمایید. ادرار از شکافی با نام “مجرای پیشاب” از بدن شما خارج می شود.

عفونت مجاری ادرار (UTI) چیست؟

ادرار معمولاً فاقد باکتری است. مجاری ادراری زمانی عفونت می کنند که باکتری ها به داخل مثانه راه پیدا می کنند. از آنجایی که مجرای پیشاب خانم ها نسبت به آقایون کوتاهتر است، باکتری ها خیلی راحت تر می توانند به داخل مثانه راه یافته و سبب ایجاد عفونت شوند. از جمله شایع ترین انواع عفونت های ادراری، عفونت مثانه است که به آن التهاب مثانه یا (Cystitis) اطلاق می شود. اگر عفونت صرفاً بر روی مجاری ایجاد شده باشد، به آن التهاب مجاری ادراری یا (Urethritis) گفته می شود. اگر کلیه دچار عفونت شود، به آن عفونت کلیوی یا (Pyelonephritis) می گویند.

چه کسانی در معرض ابتلا به این نوع عفونت هستند؟

این بیماری مسری نیست و شما نمی توانید آن را از کس دیگری بگیرید. در اکثر موارد بیماری به دلیل مشکلات کلیوی و اختلالات مربوط به مثانه ایجاد می شود. UTI در خانم های جوانی که دارای شرایط زیر هستند شایع تر است:

قبلاً دچار این نوع عفونت ها شده اند
ارتباط جنسی داشتند
از اسپری های اسپرم کش به همراه کاندوم استفاده می کنند
از دیافراگم استفاده می کنند
باردار هستند

علائم بیماری چیست؟

درد و یا سوزش در حین ادرار کردن
تکرر ادرار
کم بودن میزان ادرار حتی در زمانیکه احساس می کنید مثانه پر شده است
بوی بد و تیرگی ادرار
خون در ادرار
تب و لرز
احساس درد در قسمت پایینی کمر

زمانیکه احساس کردم دچار عفونت ادراری شده ام، چه کاری باید انجام دهم؟

اگر احساس می کنید که به این عارضه مبتلا شده اید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. اگر منتظر بمانید و تصور کنید که بیماری خود به خود بهبود پیدا می کند، باید بدانید که اشتباه می کنید و با این کار فقط بر شدت بیماری خود می افزایید. گاهی اوقات این باکتری ها می توانند موجبات عفونت های شدید کلیوی را ایجاد نمایند که همانطور که می دانید این بیماری یک مشکل جدی است.

از آنجایی که برخی از بیماری های جنسی می توانند سبب بروز علائمی درست شبیه به علائم عفونت ادراری باشند به همین دلیل باید پزشک خود را در جریان بگذارید که آیا ارتباط جنسی داشته اید یا خیر.

تشخص بیماری به چه صورت است؟

این بیماری عموماً با یک آزمایش ساده ی ادرار قابل تشخیص است. یک لیوان به شما داده می شود و از شما می خواهند که ادرار خود را درون آن بریزید. نمونه ی ادرار شما به آزمایشگاه انتقال داده می شود و آنجا از روی باکتری های موجود در آن تست به عمل می آید. اگر شما از نظر جنسی ارتباط دارید، ممکن است پزشک تشخیص دهد که این علائم مربوط به بیماری های دیگری نظیر بیماری های جنسی مانند: کالامیدیا و یا تبخال تناسلی باشند که متعاقباً آزمایش های لازم در آن زمینه را انجام خواهد داد.

نحوه درمان بیماری چگونه است؟

آنتی بیتیک های مخصوصی هستند که می توانند باکتری های موجود در مجاری ادراری را از بین ببرند. پزشک با توجه به آزمایش ادرار آن نوع آنتی بیوتیکی را که برای شما مناسب است تجویز خواهد کرد. سپس به شما می گوید که چند روز و در چند نوبت باید از آن استفاده کنید.

اگر حالم خوب شد، باز هم باید داروها را تا آخر مصرف کنم؟

بله! خیلی مهم است که توصیه های پزشک را مو به مو انجام دهید. به این معنا که تمام آنتی بیوتیک ها را باید مصرف کنید. حتی اگر احساس می کردید که دیگر هیچ نشانه ای از بیماری در شما باقی نمانده، باز هم باید به مصرف داروها ادامه دهید. اگر تمام داروها را مصرف نکنید، ممکن است عفونت مجدداً برگردد و مجدداً احساس بیماری کنید.

آیا نیاز به داروی دیگری هم دارم؟

اگر عفونت شدید باشد، پزشک بنا به تشخیص خود می تواند داروهای دیگری تجویز کند. به عنوان مثال در برخی افراد شاهد اسپاسم های مثانه هستیم (دردی که برای یک لحظه در زیر مثانه ایجاد شده و رها می شود). برخی از انواع دارو ها هستند که ممکن است رنگ ادرار شما را نارنجی کنند. این یک تاثیر جانبی کاملاً طبیعی است و به محض اتمام داروها رنگ ادرار به حالت طبیعی باز می گردد. هر چند این داروها به شما کمک می کنند که درد کمتری را احساس کنید، اما کار اصلی که همان کشتن باکتری هاست توسط آنتی بیوتیک ها انجام می پذیرد.

اگر یکبار عفونت بگیرم، احتمال اینکه مجدداً دچار آن شوم بیشتر می شود؟

باید توجه داشت که احتمال بروز عفونت در افرادی که یکبار این بیماری را تجربه کرده اند، بیشتر است. اما اگر شما به محض بهبودی مجدداً علائم بیماری را در خود مشاهده کردید، جزء بیمارانی هستید که دچار “عفونت بازگشتی” شده اند. این بدان معناست که عفونت هنوز در بدن شما وجود دارد به این دلیل که در مرحله ی اولیه درمان، باکتری ها به طور کامل کشته نشده اند. اگر مجدداً علائم بیماری را در خود مشاهده کردید، حتماً با پزشک معالج خود تماس بگیرید.

چگونه می توانم از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنم؟

نوشیدن آب فراوان ( ۸ تا ۱۰ لیوان بزرگ به صورت روزانه) و استحمام مکرر. این امر می تواند مثانه ی شما را خالی، فعال و به دور از باکتری نگه دارد.
نوشیدن آب شاتوت و یا استفاده از قرص آن می تواند به دخترهای جوان در پیشگیری از این بیماری کمک کند.
بنا به توصیه ی پزشک می توانید قبل و یا بعد از ارتباط جنسی آنتی بیوتیک مصرف کنید.

عفونت های مجاری ادراری خیلی رایج هستند و نحوه ی درمان آنها نیز خیلی ساده می باشد. اگر احساس می کنید که دچار این نوع عفونت شده اید، با پزشک خود تماس بگیرید، آنرا فوراً درمان کنید و فراموش نکنید که داروها را تا آخرین مرحله مصرف کنید.