پیر شدن پوست: دلایل، روشهای پیشگیری و درمان

از همان روزی که به دنیا می‌آییم، شروع به پیر شدن می‌کنیم. پیر شدن پوست از ۲۰ سالگی آغاز می‌شود و از آن زمان تاثیرات پیر شدن کم‌کم نمودار می‌شود.

چرا پیری شدن پوست اتفاق می‌افتد؟

پیری ذاتی که معمولاً فرایند پیر شدن طبیعی پوست خوانده می‌شود، موجب می‌شود پوست دستخوش تغییرات عمده‌ای گردد:

• سلول‌ها با سرعت کمتری تکثیر می‌شوند و غشای میانی پوست به تدریج باریک می‌شود. سلول‌های چربی زیر غشای میانی تدریجاً کاهش می‌یابد. نازک‌تر شدن پوست آن را نسبت به صدمات و تخریبات آسیب‌پذیرتر می‌کند. توانایی پوست برای ترمیم خود هم کاهش می‌یابد، ازاینرو زخم‌ها کُندتر التیام می‌یابند.

• شبکه زیرین فیبرهای الاستین و کلاژن که لایه‌های سطحی پوست را نگه می‌دارد، شل می‌شود. سپس پوست قابلیت ارتجاعی خود را از دست داده و شروع به آویزان شدن می‌کند.

• غدد عرق زوال یافته و امولسیون محافظ آب-چربی پوست نیز از بین می‌رود. توانایی پوست برای حفظ رطوبت کاهش یافته و پوست خشک و ناهموار می‌شود.

• چین و چروک کم‌کم هویدا می‌شود.

پیری زودرس پوست چیست؟

پیری زودرس تاثیر قرارگیری دائم پوست در معرض نور خورشید است. پیری زودرس با پیر شدن طبیعی همراه شده و فرایند پیر شدن طبیعی را سریعتر می‌کند.
پیری زودرس طی چند سال اتفاق می‌افتد. افرادیکه پوست روشن دارند و زیاد درمعرض آفتاب قرار می‌گیرند، بیشتر علائم پیری زودرس از خود نشان می‌دهند تا آنها که پوست‌هایی تیره‌تر دارند. با قرارگیری دائم پوست در معرض نور خورشید، پوست توانایی ترمیم خود را از دست داده و تخریب ایجاد می‌شود. قرارگیری در معرض اشعه ماوراءبنفش کلاژن را از بین برده و سنتز کلاژن‌های جدید را مختل می‌کند. خورشید بر الاستین نیز اثر می‌گذارد. پوست قابلیت ارتجاعی خود را از دست داده، شل و چروکیده می‌شود.

تاثیرات قابل رویت پیری زودرس پوست عبارتند از:

• لک آوردن پوست
• خشک و سخت شدن پوست
• چروک‌های باریک یا عمیق
• کک و مک
• نازک‌تر به نظر رسیدن پوست
• ضعیف شدن بافت‌های پیوندی که قدرت و قابلیت ارتجاعی پوست را کاهش می‌دهد
• ایجاد رگ‌های قرمز رنگ روی پوست

جلوگیری از پیر شدن پوست و پیری زودرس آن

بهترین راه برای مقابله با پیری زودرس پوست پیشگیری است. در زیر به چند ایده در این رابطه اشاره می‌کنیم:

۱٫ سبک زندگی سالم. لازم به گفتن نیست که بهترین روش پیشگیری طولانی مدت برای پیر شدن پوست داشتن یک سبک زندگی سالم است که شامل موارد زیر می‌باشد:

• داشتن یک رژیم‌غذایی متوازن که از آن به مقدار کافی از غلات، میوه‌ها و سبزیجات تازه و روغن‌های سالم مثل روغن زیتون وجود داشته باشد که می‌تواند از پوست در برابر استرس اکسیداتیو محافظت کند.
• ورزش منظم موجب منظم شدن گردش خون شده که اکسیژن را که ماده مهم برای داشتن پوستی سالم است، به کلیه قسمت‌های پوست می‌رساند.
• نوشیدن مقدار کافی آب
• مصرف روزانه ویتامین‌ها
• کنترل استرس‌های روزانه
• خودداری از مصرف دخانیات
• داشتن خواب کافی

۲٫ داشتن رژیم روزانه محافظت از پوست. محصولات مراقبتی پوست دارای عملکردهای زیر است:

•    تمیز کردن آلودگی‌ها و آرایش از روی صورت
•    رطوبت بخشیدن به پوست
•    محافظت از پوست
•    بهبود ظاهر پوست

۳٫ استفاده از محصولات آنتی‌اکسیدانه. آنتی‌اکسیدان‌ها موادی هستند که بعنوان پالاینده‌های رادیکال‌های آزاد عمل می‌کنند، مواد بی‌ثباتی که می‌توانند به سلول‌ها آسیب برسانند. آنتی‌اکسیدان‌های پوست با قرار گرفتن در معرض نور خورشید تخلیه شده و باید با مواد زیر جایگزین شوند:

• مواد موضعی
• مکمل‌های خوراکی

۴٫ محافظت در برابر آفتاب. بااینکه نمی‌توانید از فرایند طبیعی پیر شدن پوست جلوگیری کنید، می‌توانید با محافظت از پوستتان دربرابر نور خورشید از پیری زودرس آن پیشگیری کنید. متخصصین پوست استفاده مداوم از کرم‌های ضدافتاب را برای پیشگیری از پیری زودرس پوست توصیه می‌کنند.

توصیه‌های پزشکی و درمان

بااینکه تغییر تخریب‌های درازمدت آفتاب مقدور نیست اما متخصص پوست می‌تواند ظاهر پوست شما را با بسیاری روش‌های درمانی از جمله موارد زیر بهبود بخشد:

•    لایه بردار آلفا هیدروکسی اسید  (alpha hydroxyl acid)
•    کرم‌ها و ژل‌های تریتینوئین (Tretonoin)
•    تازاروتین (tazarotene)
•    رتینول (retinol)
•    لایه‌بردارهای شیمیایی
•    جراحی لیزر
•    پُرکننده‌های پوست

تحقیقات علمی زیادی هر روزه در زمینه ضدپیری برای ساخت درمان‌های جدیدتر و قوی‌تر در حال انجام است. متخصص پوستتان می‌تواند بهترین راهکار درمانی را به شما پیشنهاد دهد.