آنتی بیوتیک ها : انواع و عوارض جانبی

آنتی بیوتیک ها ازجمله داروهایی هستند که در پزشکی جدید بیشترین تجویز را دارند. آنتی بیوتیک ها با کشتن یا آسیب رساندن به باکتری ها، بیماری را بهبود می بخشند. اولین آنتی بیوتیک پنی سیلین بود که تصادفاً از کشت کپک کشف شد. امروزه، ۱۰۰ نوع مختلف آنتی بیوتیک برای درمان ناراحتی های خفیف و همچنین عفونت های خطرناک در اختیار پزشکان قرار دارد.

بااینکه از آنتی بیوتیک ها برای بیماری ها و عفونت های مختلفی استفاده می شود، این مسئله اهمیت دارد که فقط برای درمان عفونت های باکتریایی مصرف شوند. آنتی بیوتیک ها درمقابل عفونت های ویروسی (مثلاً سرماخوردگی) و عفونت های قارچی بی اثر هستند. پزشکتان به بهترین نحو می تواند تشخیص دهد که آنتی بیوتیک برای وضعیت شما مناسب است یا خیر.

انواع آنتی بیوتیک ها

بااینکه بیشتر از ۱۰۰ نوع مختلف آنتی بیوتیک وجود دارد، اما اکثریت آنها از چند نوع خاص دارو ساخته می شوند. در زیر به اصلی ترین انواع آنتی بیوتیک اشاره می کنیم.

· پنی سیلین مثل پنی سیلین (penicillin) و آموکسی سیلین (amoxicillin)

· سفالوسفورین مثل سفالکسین (cephalexin)

o ماکرولید مثل اریترومیسین (erythromycin) یا ای میسین (E-Mycin)، کلاریترومیسین (clarithromycin) یا بیاکسین (Biaxin)، و آزیترومایسین (azithromycin) یا زیتروماکس (Zithromax)

· فلوروکینولون  ها (fluoroquinolones) مثل سیپروفلوکساسین (Cipro)، لِووفلوکساسین (Levaquin)، و اوفلاکساسین (Floxin)

· سولفونامیدها مثل کو-تروموکسازول (Bactrim) و تریمتوپریم (Proloprim)

· تتراسایکیلین ها مثل تتراسایکیلین (Sumycin, Panmycin) و دوکسیسایکیلین (Vibramycin)

· آمینوگلیکوسیدها مثل جنتامایسین (Garamycin) و توبرامایسین (Tobrex)

اکثر آنتی بیوتیک ها دو اسم دارند، یکی نام تجاری آنهاست که توسط کارخانه تولیدکننده دارو روی آن گذاشته می شود و دیگری نام علمی آن است که ساختار شیمیایی یا طبقه شیمیایی آنرا مشخص می کند.ابتدای نام های تجاری مثل Keflex و Zithromax با حروف بزرگ نوشته می شود. در نام های علمی مثل cephalexin نیازی به این کار نیست.

هر آنتـی بیوتیک فقط برای برخی عفونت های خاص موثر است و پزشک شما به بهترین شکل می تواند نیازهای بدن شما را با داروهای موجود مطابقت دهد. همچنین برخی افراد دارای حساسیت هایی هستند که استفاده از برخی آنتی بیوتیک ها را برای آنها ممنوع میکند، مثل حساسیت به پنی سیلین که باعث می شود پزشکتان برای شما آموکسی سیلین تجویز نکند.

در اکثر موارد پزشک آنتـی بیوتیک را براساس علت وقوع عفونت انتخاب می کند. برای مثال، اگر گوش درد داشته باشید، پزشک می داند که کدام نوع باکتری اکثر گوش دردها را ایجاد می کند. به همان ترتیب آنتی بیوتیکی انتخاب می کند که به بهترین صورت بتواند با این باکتری ها مبارزه کند.

عوامل دیگری هم در انتخاب آنـتی بیوتیک مناسب نقش دارند. قیمت دارو، برنامه مصرفی، و عوارض جانبی آن نیز باید مد نظر قرار بگیرند.

در برخی موارد آزمایشگاه ها به پزشک برای انتخاب آنتی بیوتیک کمک می کنند. برخی تکنیک ها خاص درتشخیص نوع باکتری عامل عفونت کمک می کنند. در این بررسی ها، نمونه باکتری عفونت شما در آزمایشگاه رشد داده می شود. نوع رشد باکتری و وضعیت ظاهری آن در هنگام رشد می تواند به تشخیص نوع آن کمک کند.

فقط پزشک شما می تواند بهترین نوع آنتی بیوتیک را برحسب نیازتان انتخاب کند.

عوارض جانبی

آنتی بیـوتیک ها می توانند عوارض جانبی داشته باشند. برخی از متداولترین عوارض جانبی آنها عبارتند از:

·   اسهال

·  دل درد خفیف

درصورت مشاهده عوارض جانبی زیر باید حتماً به پزشک خود اطلاع دهید:

·   استفراغ

·  اسهال آبکی شدید و دل پیچه

·  واکنش حساسیتی (تنگی نفس، کهیر، ورم کردن لب ها، صورت یا زبان، نفس نفس زدن)

·  خارش دستگاه تناسلی یا ترشحات

·  ایجاد لکه های سفید روی زبان