آپاندیسیت : نشانه ها علل و روشهای درمان

آپاندیس چیست؟

زایــده کرمی شکلیست که از نخستین بخش از روده بزرگ بـنـام سکوم منشاء می گـیـرد. طـول آپـانـدیــس از ۲ تا ۲۰  سانتی متر متغیر میباشد. قطر آن نیز ۸-۷ میلی متر است. آپـاندیـس در نــاحیه تحـتانی شکم و در سمت راست واقع می باشد.

وظیفه آپاندیس در بدن چیست؟

آپاندیس هیچگونه عملکرد شناخته شده ای در بدن ندارد. امـــا از آنجایی که آپاندیس مملو از سلولهای لنفاوی ست بخشی از سیستم ایمنی بدن بشمار آمده و پادتن هایی را به درون روده ترشح میکند. اما برداشتن آپاندیس تاکنون عوارضی را در پی نداشته است. نظریه ای دیگری حاکی از آن دارد که آپاندیس در نیکان گیاهخوار ما وظیفه هضم و تجزیه سلولز را بعهده داشته است اما با تغییر عادات غذایی انسانها این عضو کارایی خود را از دست داده است و با برداشتن آن تغییری در عملکرد گوارشی بدن پدید نمی آید.

آپاندیسیت چیست؟

به التهاب و تورم آپاندیس، آپاندیسیت میگویند.

میزان شیوع آپاندیسیت چه میزان است؟

به ازای هر ۱۰۰ نفر ۶ نفر در طول زندگی خود به آن مبتلا میگردند. میزان شیوع آن در سنین ۳۰-۱۰ سالگی بیشتر می باشد.

دلایل ایجاد آپاندیسیت چیست؟

۱- انسداد آپاندیس.(تجمع و سفت شدن مدفوع که به آن فکالیت میگویند و یا تورم بافت لنفاوی درون و بیرون آپاندیس و یا تومورها باعث انسداد میگردند)
۲- ایجاد زخم در مخاط آپاندیس.
۳- حمله باکتریها و ویروسها.

در شرایط فوق باکتریها تکثیر یافته و آپاندیس متورم و پر از چرک میگردد. همچنین انسداد موجب مختل شدن جریان خون و التهاب آپاندیس میگردد. آپاندیسیت یک اورژانس پزشکی محسوب گردیده و عدم درمان فوری آن عوارض مرگبار زیر را در پی خواهد داشت:

۱- پارگی آپاندیس و انتشار عفونت به محفظه شکم که به آن پریتونیت میگویند و عفونت خطرناک پوشش داخلی شکم (صفاق) را در پی خواهد داشت.
۲- راه یابی عفونت به جریان خون که بسیار مهلک است.
۳-ایجاد آبسه در پی پارگی آپاندیس .

علایم آپاندیسیت به قرار زیر میباشد:

۱-درد  در ناحیه شکم که از اطراف ناف آغاز شده و به تدریج به نواحی تحتانی و راست شکم امتداد می یابد. درد معمولا پس از ۱۲ تا ۲۴ ساعت تشدید شده و از  یک درد مبهم به یک درد مشخص تر و موضعی تر تبدیل میگردد. درد حین حرکت دادن بدن، تنفس عمیق، سرفه و عطسه تشدید میگردد.
۲- بی اشتهایی.
۳- تهوع و استفراغ.
۴- ناتوانی در دفع گاز.
۵- تب خفیف که بدنبال علایم دیگر روی میدهد.
۶- تورم شکم (در مراحل انتهایی)
۷- افزایش تعداد گلبولهای سفید خون.
۸- تکرار ادرار.
۹-اسهال و یا یبوست.

نکته: هرگاه دچار علایم مذکور شدید به هیچ عنوان از داروهای ملین، مسهل و تنقیه برای برطرف کردن یبوست استفاده نکنید زیرا احتمال پارگی آپاندیس را افزایش میدهد. همچنین از قرصهای ضد درد نیز استفاده نکنید چرا که تشخیص آپاندیسیت شما توسط پزشک مشکل خواهد شد. تا پیش از تشخیص آپاندیسیت نیز چیزی نخورید و نیاشامید.

نکته: در مواردی که محل قرارگیری آپاندیس در بدن طبیعی خود نباشد ممکن است ناحیه درد متفاوت از آنچه گفته شد باشد.

روشهای تشخیص آپاندیسیت

۱- معاینات بالینی توسط پزشک. درد وحساسیت به لمس ناحیه شکم بیمار بررسی میگردد.
۲- عکسبرداری با سی تی اسکن و سونوگرافی برای تایید بیماری.
۳- آزمایش ادرار برای رد عفونتهای ادراری که میتواند علایمی مشابه درد آپاندیسیت ایجاد کند.
۴- آزمایش خون.

روش درمان آپاندیسیت:

عمل جراحی و برداشتن آپاندیس (آپاندکتومی) به طرق زیر:

۱- روش عادی: ایجاد برش کوچک در ناحیه تحتانی راست شکم.
۲- روش لاپاروسکوپی: ایجاد ۳ تا ۴ برش ریز .

پس از عمل جراحی معمولا بیمار پس از ۱ تا ۳ روز از بیمارستان ترخیص میشود. دوره بهبودی و نقاهت نیز یک هفته بطول می انجامد که در این مدت بیمار میبایست حرکات بدنی خود را محدود کرده و ابتدا از رژیم مایعات و بتدریج ار رژیم غذایی جامد استفاده کند.

نکته:در صورتی که آپاندیس پاره شده باشد بیمار تا یک هفته باید در بیمارستان بستری و با آنتی بیوتیک تحت درمان قرار گیرد.

نکته:در صورتی که اطراف آپاندیس آبسه تشکیل شده باشد ابتدا با عمل جراحی  محتویات آبسه را تخلیه کرده و برداشتن آپاندیس برای چند روز به تعویق می افتد.

چگونه از بروز آپاندیسیت پیشیگیری کنیم؟

آپاندیسیت قابل پیشگیری نیست اما رژیم غذایی غنی از فیبر، سبزیجات  و میوه جات از بروز آن میکاهد.