آسپیرین درمانی: فواید و خطرات

آیا درست است که روزی یک آسپیرین بخورید؟ آنقدرها هم که فکر می‌کنید تصمیم ساده‌ای نیست. قبل از اینکه درمان روزانه با آسپیرین را شروع کنید اول باید با فواید و
خطرات آن آشنا شوید.

درمان روزانه با آسپیرین ممکن است خطر حمله قلبی و سکته را در شما کاهش دهد اما برای همه افراد مناسب نیست. دوست دارید بدانید برای شما مناسب است یا نه؟

فقط درصورتیکه قبلاً دچار حمله ‌قلبی یا سکته شده یا در خطر آن قرار داشته باشید باید روزانه از آسپیرین استفاده کنید که البته باید اینکار را با تایید پزشکتان انجام دهید. گرچه مصرف هرازگاه یک آسپیرین برای سردرد، درد بدن یا تب برای اکثر بزرگسالان بی‌اشکال است اما مصرف روزانه آن ممکن است عوارض‌جانبی جدی مثل خونریزی داخلی به دنبال داشته باشد.

آسپرین چطور از بروز حمله قلبی یا سکته جلوگیری می‌کند؟

آسپیرین در عملکرد لخته‌سازی خون دخالت می‌کند. وقتی خونریزی دارید، سلول‌های لخته‌ساز خون شما که پلاکت‌ها نامیده می‌شوند در محل زخم جمع می‌شوند. این پلاکت‌ها با جمع شدن کمک می‌کنند روزنه رگ‌خونی که از آن خون می‌آید بسته شده و خونریزی بند بیاید.

اما این لخته شدن می‌تواند درون رگ‌هایی که خون قلب یا مغزتان را تامین می‌کند هم اتفاق بیفتد. اگر رگ‌های خونیتان به‌خاطر تصلب‌شریان باریک شده باشند—ایجاد شدن ته‌نشین‌های چرب در رگ‌‌های خونی—یک ته‌نشین چرب در رگتان ممکن است بترکد. سپس به سرعت یک لخته خون شکل می‌گیرد و رگ را می‌بندد. این از جریان خون به سمت قلب یا مغز جلوگیری کرده و موجب سکته یا حمله‌قلبی می‌شود. درمان با آسپیرین عمل لخته‌سازی پلاکت‌ها را کاهش می‌دهد و از بروز حمله‌قلبی و سکته جلوگیری می‌کند.

آیا مصرف روزانه آسپیرین برای خانم‌ها و آقایان متفاوت است؟

آسپیرین می‌تواند تاثیرات متفاوتی روی جنسیت‌های مختلف داشته باشد و برای زنان نیز در سنین مختلف متفاوت است.

برای مردان کلیه سنین، آسپیرین می‌تواند:

• از حمله
  قلبی اول و دوم جلوگیری کند
• خطر بیماری
  قلبی را کاهش دهد

برای زنان زیر ۶۵ سال، آسپیرین می‌‌تواند:

• از سکته اول
  جلوگیری کند
• از حمله‌قلبی
  دوم جلوگیری کند
• خطر بیماری
  قلبی را کاهش دهد

برای زنان بالای ۶۵ سال، آسپیرین می‌تواند:

• از حمله‌قلبی
  اول و دوم جلوگیری کند
• از سکته اول
  جلوگیری کند
• خطر بیماری
  قلبی را کاهش دهد

اما خطر خونریزی با مصرف روزانه آسپیرین در هر دو جنسیت یکسان است.

 آیا باید روزانه از آسپیرین استفاده کنید؟

اینکه به مصرف روزانه آسپیرین نیاز داشته باشید به خطر بیماری قلبی و سکته در شما بستگی دارد. عوامل خطرزا برای حمله‌قلبی یا سکته عبارتند از:

• مصرف
  دخانیات
• فشارخون بالا—فشار سیستولیک ۱۰۰ میلی‌متر مرکوری (MM Hg) یا بالاتر و فشار دیاستولیک ۹۰ میلی‌متر مرکوری یا بالاتر
• سطح کلی کلسترول ۲۴۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر (mg/dL) – ۲۲/۶ میلی‌مول بر لیتر (mmol/L) یا بالاتر
• سطح کلسترول بد با تراکم پایین mg/dL ۱۳۰ (mmol/L ۳۷/۳) یا بالاتر
• ورزش نکردن
• دیابت
• استرس
• مصرف بیشتر از دو نوشیدنی الکلی در روز برای آقایان و یک نوشیدنی در روز برای خانم‌ها
• سابقه خانوادگی سکته یا حمله‌قلبی

اگر قبلاً دچار حمله‌قلبی یا سکته شده باشید، این احتمال که دکترتان درمورد مصرف آسچیرین برای جلوگیری از حمله دوم صحبت کرده باشد زیاد است.

اگر عوامل خطرزا در شما جدی باشند اما قبلاً حمله قلبی یا سکته نداشته باشید، مصرف یک آسپیرین در روز می‌تواند برایتان مفید باشد. اما می‌توانید درمورد مواردی که مصرف آسپیرین می‌تواند برای شما خطرساز باشد با پزشکتان صحبت کنید.

 

اگر مشکل جسمی دیگری داشته باشید باید از مصرف آسپیرین خودداری کنید؟ 

درصورت داشتن برخی مشکلات جسمی که ممکن است خطر خونریزی یا سایر مسائل را در شما بالا ببرد، نباید روزانه از آسپیرین استفاده کنید. این مشکلات جسمی عبارتند از:

• مشکل خونریزی یا لخته‌سازی خون
• آسم
• زخم معده
• نارسایی
  قلبی

برای کسانیکه دیابت دارند، انجمن دیابت امریکا و سایر سازمان‌های پزشکی مصرف آسپیرین با دوز پایین را فقط برای مردان بالاتر از ۵۰ سال و زنان بالاتر از ۶۰ سال که حداقل یک عامل خطرزای دیگر برای بیماری‌قلبی مثل مصرف دخانیات، سابقه خانوادگی بیماری قلبی یا فشارخون یا کلسترول بالا را داشته باشند، توصیه می کنند.

همچنین خیلی مهم است که به دکترتان درمورد سایر داروها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید نیز بگویید، حتی اگر فقط ایبوپروفن ساده باشد. مصرف آسپیرین و ایبوپروفن به همراه هم تاثیرات مفید آسپیرین را کاهش می‌دهد. مصف آسپیرین با سایر داروهای ضدانعقاد خون مثل وارفارین ممکن است خطر خونریزی را تا حد زیادی بالا ببرد.

بهترین دوز مصرفی آسپیرین چیست؟

هیچ دوز مشخصی برای آسپیرین وجود ندارد تا بتوانید از فواید آن بهره‌مند شوبد. شما و دکترتان درمورد دوز مناسب برای شما صحبت خواهید کرد. دوزهای خیلی پایین از آسپیرین—۷۵ میلی‌گرم که پایین‌تر از دوز استاندارد آسپیرین کودک است—می‌تواند موثر باشد. دکترتان ممکن است دوزی بین ۸۱ میلی‌گرم—میزان استاندارد آسپیرین بچه—تا ۳۲۵ میلی‌گرم را برایتان تجویز کند.

اگر مصرف روزانه آسپیرین خود را قطع کنید چه می‌شود؟

ممکن است تعجب کنید اگر بفهمید قطع مصرف روزانه آسپیرین می‌تواند تاثیر برگشتی داشته باشد که خطر حمله‌قلبی و سکته را در شما بالا ببرد. اگر روزانه آسپیرین مصرف می‌کرده‌اید و اکنوه قصد قطع کردن آن را دارید، خیلی مهم است که قبل از ایجاد هرگونه تغییر با پزشکتان مشورت کنید. قطع یکباره آسپیرین می‌تواند اثر برگشتی داشته باشد که لخته‌سازی خون را تحریک کند.

آیا اگر برای مشکلی دیگر به طور مداوم ایبوپروفن مصرف می‌کنید، می‌توانید از آسپیرین استفاده کنید؟

هم آسپیری و هم ایبوپروفن عملکرد لخته‌سازی خون توسط پلاکت‌ها را کاهش می‌دهند. مصرف مداوم ایبوپروفن می‌تواند خطر خونریزی شما را بالا ببرد.

آسپیرین چه عوارض‌جانبی احتمالی دارد؟

عوارض‌جانبی و مشکلات مصرف آسپیرین عبارتند از:

• سکته ناشی از خونریزی. بااینکه مصرف روزانه آسپیـرین می‌تواند از لخته شدن خون مربوط به سکته جلوگیری کند، خطر این نوع سکته را افزایش می‌دهد.
• خونریزی معده-روده. مصرف روزانه آسپیرین خطر ایجاد زخم معده را افزایش می‌دهد. و اگر خونریزی معده داشته باشید، مصرف آسپیـرین موجب خونریزی بیشتر آن شده و خطرات بسیاری را به دنبال خواهد داشت.
• واکنش‌های حساسیت‌زا. اگر به آسپیـرین حساسیت داشته باشید، مصرف هر مقدار از آن می‌تواند یک واکنش حساسیتی جدی در شما ایجاد کند.
• زنگ زدن گوش و از بین رفتن شنوایی. استفاده زیاد از آسپیرین موجب زنگ زدن گوش و از دست رفتن تدریجی شنوایی می شود.

اگر آسپیـرین مصرف می‌کنید و نیاز به یک عمل جراحی یا دندانپزشکی دارید، حتماً از قبل مسئله را با جراح یا دندانپزشکتان درمیان بگذارید. درغیراینصورت، احتمال خونریزی بیش از حد در موقع عمل وجود دارد.

انجمن غذا و دارو امریکا هشدار می‌دهد که افرادیکه به طور مرتب از آسپیـرین استفاده می‌کنند باید مصرف الکل خود را محدود کنند زیرا الکل نیز خاصیت رقیق‌سازی خون دارد و موجب ناراحتی معده نیز می شود.

تداخلات دارویی مرتبط با مصرف روزانه آسپیرین چیست؟

اگر از داروهای ضدانعقاد خون مثل وارفارین استفاده می‌کنید، ترکیب کردن آن با آسپیرین خطر مشکلات خونریزی حاد را تا سطح بالایی افزایش می‌دهد. اما مشکلاتی وجود دارد که ترکیب کردن دوز پایین از آسپیـرین با وارفارین مناسب است (مثلاً برای برای برخی از انواع دریچه‌های مصنوعی قلب برای جلوگیری از سکته دوم) اما درمورد این درمان باید به طور دقیق با پزشک صحبت کنید.

سایر داروها و مکمل‌های گیاهی نیز خطر خونریزی را بالا می‌برند. داروهایی که با آسپـیرین تداخل ایجاد می‌کنند عبارتند از:

• وارفارین
• هپارین
• ایبوپروفن (اگر به صورت مرتب استفاده شود)
• کورتیکوستیروئیدها
• برخی داروهای ضدافسردگی (کلومیپرامین، پاروکستین، و از این قبیل)

مصرف برخی مکمل‌های غذایی نیز می‌تواند خطر خونریزی را افزایش دهد. این مکمل‌ها عبارتند از:

• Danshen
• Dong quai
• Evening primrose oil
• Ginkgo
• اسید چرب امگا۳ (روغن ماهی)
• Policosanol
• Willow bark

اگر روزانه از آسپیرین استفاده می‌کنید، آیا می‌توانید باز هم در زمان حمله قلبی آسپیرین بخورید؟

برای اکثر افرادیکه علائم حمله‌قلبی را تجربه می‌کنند، دکترها جویدن و بلعیدن یک آسپـیرین با قدرت عادی یا دو تا چهار آسپیرین کودک را توصیه می‌کنندو این توصیه اگر
تحت درمان روزانه با آسپیرین باشید نیز صادق است. جویدن آسپیرین روند جذب را سریعتر کرده و هرگونه تاخیر در تاثیرات مفید آن را کاهش می‌دهد. اگر دچار اختلا خاص خونریزی هستید، نباید در طول حمله قلبی آسپیرین مصرف کنید.

اگر فکر می‌کنید دچار سکته هستید، اسپیـرین نخورید زیرا همه سکته‌ها با لخته شدن خون ایجاد نمی‌شوند. برخی از آنها با پاره شدن رگ‌های خونی ایجاد می‌شود که مصرف آسپیـرین در این شرایط موجب وخیم‌تر شدن سکته ناشی از خونریزی می‌شود.

آیا باید از آسپیری روکش‌دار استفاده کرد؟

آسپیرین‌های روکش‌دار برای رد شدن از معده طراحی شده‌اند و تا رسیدن به معده خرد نمی‌شوند. این آسپیرین‌ها در معده نرم‌تر هستند و برای برخی افراد که روزانه آسپیرین مصرف می‌کنند مخصوصاً آنهایی که سابقه قبلی زخم معده دارند، بهتر است.

اما جذب آنها برای بدن طولانی‌تر خواهد بود و دربرابر خونریزی معده و روده‌ها تاثیر چندانی نشان نمی‌دهد. برای درک بهتر درمورد تفاوت‌های بین آسپیـرین ساده و روکش‌دار نیاز به تحقیقات بیشتر است. اگر درمورد مصرف روزانه آسـپیرین سوالاتی دارید، از دکتر خود برای انتخاب بهترین نوع آپسرین مناسب با شرایط ما سوال کنید.

سوپرآسپیرین چیست؟

سوپرآسپیرین به یک دسته داروهای جدید که بعنوان جایگزین یا مکمل آسپیرین هستند اشاره دارد. این داروها بازدارنده‌های تجمع پلاکت‌ها نامیده می‌شوند و خطر لخته شدن خون را کاهش می‌دهند. بااینکه آنها تاثیرات مشابهی مثل آسپـیرین دارند اما به طریقی متفاوت عمل می‌کنند. این دسته داروها حاوی clopidrogel، eptifibatide و اینها هستند. این داروها برای موارد زیر کاربرد دارند:

• همراه با آسپیرین برای کاهش خطر یک حمله قلبی یا سکته دیگر در افرادیکه قبلا حمله یا سکته داشته‌اند
• در طول حلمه‌قلبی یا سکته مربوط به لخته شدن خون
• قبل و بعد از آنپزوپلازی و قراردادن استنت برای کاهش لخته‌سازی خون در حین عمل
• برای درمان بسته شدن رگ‌های خونی در دست‌ها و پاها

سوپرآسپیرین برای افرادیکه به آسپیـرین مقاوم هستند (یعنی فواید پیشگیرنده از لخته شدن خون را از آسپـیرین دریافت نمی‌کنند)، به آسپیرین آلرژی دارند یا قادر به تحمل عوارض‌جانبی آن نیستند مناسب است. ترکیب آسپیرین و کلوپیروژل فقط برای کسانیکه مشکل قلبی یا غروقی خاص دارند تجویز می‌شود. اگر در حال حاضر Plavix و آسپیـرین مصرف می‌کنید اما حمله قلبی یا سکته مغزی نداشته‌اید، مصرف آن را یکدفعه‌ای قطع نکنید. ابتدا با پزشکتان مشورت کنید.