تخمک گذاری و قاعدگی

تعریف قاعدگی

بـه ریـزش غشـاء داخلـی رحـم (آنـدومتـر) توام با خونریزی اطلاق میگردد.

* قاعدگی تقریبا هرماه باستثناء دوران بارداری و یائسگی به وقوع میپیوندد.

* چرخه قاعدگی میان ۲۱ تا ۴۰ روز متغییر میباشد.

* تنها ۱۰ % زنان دارای چرخه قاعدگی (دقیقا) ۲۸ روز میباشند.

* سیکل قاعدگی توسط هورمونهای L.H وF.S.H  که از غده هیپوفیز ترشح میگردند و هورمونهای استروژن و پروژسترون که از تخمدانها ترشح میگردند کنترل میشود.

مراحل قاعدگی به قرار زیر میباشد:

۱-چرخه قاعدگی از روز نخست خونریزی آغاز میگردد.

۲-با کاهش سطح هورمونهای استروژن و پروژسترون غشاء داخلی رحم در هم شکسته و همراه با جریان خون دفع میگردد.

۳-با افزایش ترشح F.S.H رشد یک تخمک در یک فولیکول تخمدانی تحریک میگردد. این فولیکول تکامل یافته تولید استروژن میکند.

۴-با افزایش هورمون L.H به همراه هورمون F.S.H سبب تخمک گذاری میگردند. در این مرحله سطح هورمون استروژن در جریان خون افزایش اما سطح پروژسترون کاهش می یابد. پس از تخمک گذاری اول (تخمک) از لوله فالوپ به سمت رحم حرکت میکند.

۵-با کاهش هورمونهای L.H وF.S.H فولیکول پاره شده (پس از رها سازی تخمک) تبدیل به جسم زرد میگردد. این جسم زرد تولید پروژسترون میکند.

۶-در این مرحله هورمون استروژن افزایش یافته و همراه با پروژسترون سبب ضخیم گشتن غشاء رحم میگردند.

۷- هرگاه تخمک بارور نگردد جسم زرد از میان میرود و دیگر پروژسترون تولید نمیکند. بنابراین سطح هورمونهای استرژن و پروژسترون در خون کاهش یافته و غشاء داخلی رحم میریزد.

۸-آغاز چرخه بعدی.

چند نکته:

* دوره خونریزی ۳ تا ۷ روز به طول می انجامد.
*روز نخست خونریزی، روز نخست چرخه قاعدگی محسوب میگردد.

تعریف تخمک گذاری

به رها شدن یک تخمک بالغ از یک فولیکول تخمدانی اطلاق میگردد.

علایم فیزیکی تخمک گذاری

۱- احساس درد و ناراحتی خفیف در ناحیه تحتانی شکم
۲- افزایش اندک دمای بدن
۳- افزایش ترشح موکوس در مهبل
۴- افزایش میل جنسی
۵- حساس گشتن سینه ها

عوامل موثر بر زمان تخمک گذاری

۱- استرس
۲- بیماری
۳- تغییر و تحولات ناگهانی در سبک زندگی

* معمولا روز  تخمک گذاری ۱۶-۱۲ روز (متوسط ۱۴ روز) پیش از آغاز قاعدگی بعدی میباشد.

* هنگامی که یک تخمک رها میگردد ۱۲ تا ۲۴ ساعت فرصت دارد تا  توسط اسپرم بارور گردد.

*برای جلوگیری از بارداری میایست حداقل ۵-۴ روز قبل و ۴۸-۲۴ ساعت پس از تخمک گذاری از برقراری رابطه جنسی خودداری کرد. این به این خاطر است که اسپرم قادر است ۵-۴ روز درون بدن زن زنده بماند.

* برای اطمینان بیشتر میبایست از ۶ روز قبل از تخمک گذاری و ۳ روز پس از آن از برقراری رابطه جنسی خودداری کرد.

روشهای  طبیعی جلوگیری از بارداری با تهیه نمودار

۱- اندازه گیری درجه حرارت بدن: با اندازه گیری روزانه دمای بدن میتوان روز تخمک گذاری را تعیین کرد. در روز تخمک گذاری دمای بدن ۰٫۴ تا ۰٫۸ فارنهایت افزایش می یابد. این به علت افزایش سطح پروژسترون خون میباشد.

۲- روش غشاء سرویکال: در چرخه قاعدگی میزان ترشح موکوس مهبل کاهش می یابد. اما در زمان تخمک گذاری  ترشح موکوس مهبل افزایش یافته و شفاف، لغزنده و چسبناک میگردد.

۳- روش تقویمی:با ثبت دقیق روز نخست قاعدگی و پیش بینی روز تخمک گذاری و پرهیز از نزدیکی جنسی در روزهای پر خطر.

افراد زیر نباید از این روش ضد آبستنی استفاده کنند:

۱- افرادی که قاعدگی نامنظم دارند.
۲-افرادی که مبتلا به بیماری های منتقله جنسی میباشند.
۳- افرادی که قادربه ثبت دقیق تاریخ وقایع چرخه قاعدگی خود نمیباشند.
۴-افرادی که بیش از یک شریک جنسی دارند.

* با خاطر داشته باشید که بهترین روش جلوگیری از بارداری مصرف قرصهای ضد بارداری میباشد.