کمبود تستوسترون در آقایان

اگر می خواهید قوه ی مردانگی شما همیشه در اوج باشد، لازم است که تستوسترون یا آندروژن بدنتان همیشه به میزان کافی وجود داشته باشد چون این هورمون ها مسئول رشد طبیعی آلت جنسی مردانه و حفظ صفات ثانویه جنسی هستند. اگر میزان این هورمونها در بدنتان کافی نباشد، شما احساس اضطراب، افسردگی و گیجی خواهید کرد و میل جنسیتان نیز کاهش می یابد. کمبود تستوسترون همچنین باعث انحطاط حجم عضلانی و قدرت جسمی شده و چربی نواحی بالاتنه و شکم را نیز افزایش می دهد.

کمبود آندروژن نیز زمانی اتفاق می افتد که بافت های بدن برای کارکرد طبیعی خود، به میزان کافی در معرض آندروژن و تستوسترون قرار نمی گیرند. البته با درمان جایگزین تستوسترون (TRT) برای افرادی که سطح تستوسترون بدنشان پایین تر از حد نرمال است، هنوز جای امیدواری هست.

چه کسانی در خطر ابتلا هستند؟

با اینکه مردان جوان زیاد دچار کمبود تستوسترون نمی شوند، ایجاد حالت های خاص که باعث توانایی بدن برای تولید تستوسترون را مختل می کند، ممکن است در هر سنی مردان را گرفتار کند. در واقع، تقریباً یک در دویست نفر از مردان زیر ۶۰ سال از کمبود آندروژن رنج می برند.

میزان تستوسترون بدن مردان، معمولاً با بالا رفتن سن کاهش می یابد. این مشکل از سن ۴۰ سالگی شروع شده و هر سال تقریباً %۰٫۳ از میزان تستوسترون بدن را کاهش می دهد. اینطور برآورد شده است که حدود %۲۰ از مردان بالای ۶۰ سال با کاهش تولید آندروژن مواجه می شوند که این خود برای ابتلا به کمبود آندروژن کافی است.

هنوز بحث هایی پیرامون ایجاد یائسگی در مردان سالخورده، البته بسیار تدریجی تر از زنان، وجود دارد که در حال بررسی است. و همچنان این سوال بی پاسخ مانده که آیا این کاهش میزان تستوسترون باید مورد درمان قرار گیرد یا اینکه فقط در موارد حاد باید از درمان TRT استفاده نمود. اما پاسخ این سوالات هرچه که باشد، حتی اگر پزشکتان تشخیص داد که شما مبتلا به کمبود تستوسترون یا آندروژن هستید، من می گویم که TRT تنها راه چاره برای شما نیست.

تشخیص

برای تشخیص اینکه آیا دچار کمبود هستید و چه عواملی باعث آن شده است، پزشک با آزمایش خون میزان تستوسترون خون شما را اندازه گیری می کند. پزشکان گاهی علاوه بر اندازه گیری میزان تستوسترون، میزان پرولاکتین بدن را نیز اندازه گیری میکنند تا اطمینان یابند غده ی هیپوفیز شما به درستی کار می کند. آزمایشات مجدد خون، مثل سِرُم FSH، LH و آزمایش تیروئید نیز گاهی مورد نیاز است.

میزان نرمال تستوسترون باید بین ۲۵۰ تا ۸۰۰ نانوگرم در هر یکدهم لیتر خون باشد. البته این میزان فرد به خاطر شرایط روز، فصل و میزان فعالیت متفاوت خواهد بود. بنابراین پزشک برای تشخیص کامل و صحیح، آزمایشات کلی را برای بدن انجام خواهد داد.

راه هایی وجود دارد تا بتوانید خودتان میزان تستوسترون بدنتان را تشخیص دهید. کیت های آزمایشی به شما امکان می دهند تا بتوانید میزان موجود تستوسترون خونتان را تشخیص دهید. فقط کافی است نمونه ای از بزاق دهانتان را به آزمایشگاه بفرستید تا پزشکان با انجام آزمایشاتی بر روی آن عدم توازن هورمون ها در سیستم بدنتان را تشخیص داده و راه حل هایی برای نرمال کردن سطح تستوسترون بدنتان به شما پیشنهاد کنند.

عوامل ابتلا

عوامل دخیل در ایجاد کمبود آندروژن عبارتند از:

برخی درمانها، به ویژه آندسته از درمانهایی که برای رفع افسردگی یا اختلالات روانی صورت می گیرد.
شیمی درمانی یا پرتودرمانی برای درمان سرطان که موجب آسیب رسیدن به آلت جنسی می شود.
بیماریهای مزمن
بدکاری غده ی هیپوفیز (غده ای در مغز که ماده ای ترشح می کند که تولید هورمون از مغز به بیضه را تنظیم می کند.)
هموکروماتوز (بالا بودن میزان آهن بدن)
هیپوگونادیسم (زمانیکه بیضه قادر به تولید میزان کافی تستوسترون، اسپرم یا آندروژن نیست)
بیماری های التهابی مثل سارکوئیدوز (حالتی که موجب جراحت یا عفونت آلت جنسی می شود)
بیماری هایی مثل ایدز که به سیستم ایمنی بدن صدمه میزند.
استرس زیاد که بر سیستم کلیوی فشار وارد می کند.

علائم بیماری

تشخیص کمبود تستوسترون فقط از طریق آزمایشات کامل توسط پزشک امکان پذیر است. اگر گمان می برید که به این مشکل دچار شده اید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید. اما در این قسمت علائمی از این مشکل را برایتان معرفی می کنیم:

مشکل نعوظ
میزان کلسترول بالا (بالا بدون کلسترول یا فشارخون باعث سخت شدن رگها شده و این مسئله موجب می شود که جریان خون در آلت جنسی کافی نباشد و میزان تستوسترون پایین بیاید)
چاقی بیش از حد به ویژه در قسمت های کمر
افسردگی
اضطراب و تشویش
مشکل در تمرکز یا سایر مشکلات ذهنی
پایین بودن میل و شهوت جنسی
کاهش تراکم استخوان که منجر به پوکی استخوان می شود.

TRT چیست؟

اگر متوجه شده اید که دچار کمبود آندروژن هستید، نگران نباشید، راه حل هایی برای رفع این مشکل وجود دارد. درمان جایگزین تستوسترون TRT برای مردانی که میزان کافی تستوسترون در بدن ندارند انجام می گیرد. این درمان معمولاً دراز مدت است و باید زمانی صورت بگیرد که این مشکل دقیقاً از نظر پزشکی با انجام آزمایشات هورمونی لازم به اثبات رسیده باشد.

تستوسترون به شکل قرص، ژل، کرم، و تزریقات درون عضلانی وجود دارد و همچنین قابل کاشت زیر پوست نیز هست. جذب تستوسترون داخل پوست از طریق ژل یا تزریق عضلانی (هر دو هفته) بهترین متدهای درمان TRT هستند. مصرف تستوسترون از طریق دهانی خوب جذب بدن نمی شود و احتمال خطر افزایش کلسترول و مشکلات قلب و کبد را بالا می برد.

آندروستندیون

گرچه آندروستندیون در بازار به عنوان راهی برای افزایش طبیعی تستوسترون شناخته شده است، ماده ای شبه استروئید—متابولیتِ DHEA و پیش ماده ی طبیعی تستوسترون می باشد. معمولاً بعنوان مکمل رژیمی استروئیدی برای تنظیم میزان تستوسترون شناخته شده است. و زمانیکه دوز زیادی از آن مصرف شود، ممکن تاثیرات مخربی مثل قوی شدن استروئیدهای آنابولیکی مثل تستوسترون داشته باشد.

گرچه ممکن است برای تحریک تولید آندروژن نیز کاربرد داشته باشد، اما نباید آنرا جایگزینی برای درمانهای استاندارد پزشکی دانست. از آنجا که این ماده یک مکمل است، توسط FDA ساخته نمی شود. کمپانی هایی که مکمل های استروئیدی تولید می کنند، معمولاً ادعاهای نادرستی دارند و باید بدانید که اطلاعات کمی از تاثیرات طولانی مدت این مواد شناخته شده است. اگر نیازمند درمان جایگزین تستوسترون TRT هستید، فقط به درمانها، داروها و تجویزات پزشک معلجتان اطمینان کنید.

عوارض جانبی TRT

حتی اگر دوز مصرفی تستوسترون نیز کافی باشد، ممکن است این درمان عوارض جانبی برای شما ایجاد کند. گفته شده است که TRT درمانی دراز مدت است، به همین خاطر متخصصان هنوز در حال بررسی عوارض احتمالی آن هستند. برخی عوارض جانبی احتمالی TRT شامل، حالت تهوع، نعوظ دائم، جوش پوستی، سردرد، افزایش قابل ملاحظه ی اشتها، تغییر مزاج، آسیب دیدگی احتمالی کبد، و ورم قوزک پا می باشد.

چه کسانی نباید از درمان TRT استفاده کنند؟

باتوجه به ترویج تبلیغات مربوط هورمون رشد انسان (HGH) و مکمل های تستوسترون بر روی اینترنت، استفاده از تستوسترون مصنوعی بسیار شایع و متداول گشته است. مصارف گزارش شده شامل ناباروری، افزایش انرژی یا کارایی ورزشی، درمان اختلال در نعوظ، و درمان کاهش میل جنسی می باشد. اما جالب است بدانید که اگر تستوسترون به شکل صحیح استفاده نشود، تاثیرات مخرب و عواقب خطرناکی خواهد داشت و برای همه ی مردان مناسب استفاده نیست.

برای مثال مصرف تستوسترون برای مردانی که مبتلا به کلسترول بالا، بیماری های قلبی، یا سرطان پروستات هستند یا آنها که در معرض ابتلا به سرطان پروستات هستند، به هیچ وجه مجاز نیست. ثابت شده است که مصرف تستوسترون انواع خاصی از سلول های سرطانی در غده ی پروستات را در افراد مستعد فعال می کند، بنابراین به همه ی مردانی که قصد استفاده از این درمان را دارند توصیه می شود که قبل از شروع درمان، آزمایش کامل سرطان پروستات را انجام دهند.

پرسش و پاسخ

برای درک بهتر خوانندگان، در این قسمت سوالات متداول شما را پاسخ می دهیم:

۱٫ آیا مصرف زیاد تستوسترون موجب پرخاشگری می شود؟

بله، مصرف میزان زیاد تستوسترون باعث می شود فرد دمدمی مزاج، بدخلق و پرخاشگر شود.

۲٫ آیا تستوسترون همان اسپرم است؟

خیر. تستوسترون هورمونی است که توسط بیضه تولید می شود و مسئول رشد صفات جنسی ثانویه در مردان است. بیضه ها دو کارکرد اصلی دارند: ساخت، رشد و دفع اسپرم و همچنین ترشح تستوسترون. اسپرم درواقع سلول جنسی یا تناسلی مردان است که رشد آن از طریق تغییر هورمونهایی که تستوسترون تولید می کنند مقدور است. این اسپرم است که موجب حامله شدن زنها می شود، اما تستوسترون موجب شهوانی شدن آنها می شود.

۳٫ آیا استروئید می تواند جایگزینی برای تستوسترون باشد؟

استروئیدهای آنابولیک هورمون هایی هستند که به صورت مصنوعی ساخته میشوند و تقریباً مشابه آندروژن می باشند. همانطور که قبلاً ذکر کردیم، قویترین آندروژن، تستوسترون است. اما، در درمان جایگزین تستوسترون TRT ممکن است از استروئیدهای مختلفی استفاده شود. همه ی مواد مشابه هورمون استروئید هستند، اما همه ی استروئیدها خاصیت پزشکی و موارد مصرف یکسانی ندارند.

آزمایش تستوسترون

اگر تصور می کنید که دچار کمبود تستوسترون هستید، باید کاری برای درمان آن انجام دهید: قبل از هرچیز باید آزمایش خون و آزمایشات لازم دیگر را انجام دهید. مطمئناً هیچ مردی دوست ندارد صفات ثانویه جنسی خود را از دست داده و مثل خانم ها جلوه کند….پس باید کاری برای جلوگیری از آن انجام دهید. امیدوارم مطالب این مقاله کمک کرده باشد تا درک بهتری از این مشکل پیدا کنید.