تاثیرات روانی اخبار تلویزیون

این روزها آمار اخبار منفی در تلویزیون رو به افزایش است، اما این اخبار منفی چه تاثیری بر روح و روان ما دارد؟

خیلی وقت است که می‌دانیم محتوای احساسی فیلم‌ها و برنامه‌های تلویزیونی می‌تواند بر سلامت روانی ما تاثیر بگذارد. این تاثیرات مستقیم بر روحیه ما اثر گذاشته و روحیه‌مان هم بر جنبه‌های مختلف تفکر و رفتار ما اثر می‌گذارد. اگر برنامه تلویزیونی تجربیات روحی منفی (مثل اضطراب، ناراحتی، عصبانیت و تنفر) عنوان کند، این تجربیات بر تعبیر شما از رویدادهای زندگی خودتان، نوع خاطراتی که به یاد می‌آورید و میزانی نگرانی‌تان برای مسائل روزمره زندگی اثر خواهد گذاشت.

اما چرا به این موضوع پرداختیم؟ همه شما می‌بینید که این روزها اخبار منفی در تلویزیون به نسبت ۳۰-۲۰ سال گذشته به شدت افزایش داشته است. به همین دلیل ابتدا به این می‌پردازیم که اخبار منفی چه هستند و بعد دلایل اینکه چرا نشان دادن آنها تا این اندازه متداول شده است خواهیم پرداخت. و در آخر طرقی که این اخبار منفی بر روحیه و به ویژه تمایل شما برای نگران شدن درمورد مشکلات شخصی خودتان اثر می‌گذارد را بررسی می‌کنیم.

در دنیا اتفاقات بد زیادی می‌افتد و شاید درست باشد که مردم از این اتفاقات آگاه شوند. این «اتفاقات بد» شامل جنایات، قحطی و گرسنگی، جنگ، خشونت، ناآرامی‌های سیاسی و بی‌عدالتی می‌شود. اما رسانه‌های خبری هم تمایل بسیار بیشتری برای احساسی کردن اخبار خود پیدا کرده‌اند و برای همین هر نتیجه منفی یک داستان را صرفنظر از کم بودن احتمال وقوع آن پررنگ می‌سازند و با احساسی کردن اثر یک داستان خبری، از هر موقعیتی برای ایجاد رعب و وحشت استفاده می‌کنند. ازآنجا که این روزها تلویزیون پوشش خبری ۲۴ ساعته دارد، دیگر روزهایی که نقش یک روزنامه‌نگار یا خبرنگار  توصیف بیطرفانه اتفاقی که در جهان رخ داده است بود، گذشته است — بخاطر وجود ماهواره دیگر ثبت تصویری آنی اتفاق مقدور شده است. بنابراین نقش روزنامه‌نگار تفسیر رویداد خبری شده است و از تفسیر تا احساسی جلوه دادن یک خبر مرز بسیار باریکی است. همانطور که باب فرانکلین، پروفسور روزنامه‌نگاری سالها پیش گفته است:

«سرگرمی جانشین ارائه اطلاعات شده است؛ علاقه فردی به منافع عمومی برتری جسته است؛ قضاوت دقیق جای خود را به احساسی‌گرایی داده است.»

این روزها برنامه‌های خبری مجبور به رقابت با برنامه‌های سرگرم‌کننده تلویزیون هستند تا بتوانند تماشاگران خود را بالا ببرند و اینکار را با پررنگ‌ کردن موضوعات احساسی مثل جنایت، جنگ، قحطی و از این قبیل به قیمت از دست رفتن موضوعات مثبت‌تر انجام می‌دهند.

در سال ۱۹۹۷ با علم به اینکه موضوعات منفی احساسی در اخبار رو به افزایش است تحقیقی بر روی تاثیرات روانی تماشای موضوعات منفی اخبار انجام گرفت. سه برنامه خبری ۱۴ دقیقه‌ای ساخته شد. یکی صرفاً به بررسی موضوعات خبری منفی پرداخته، دیگری فقط موضوعات خبری مثبت را عنوان کرده (مثلاً افرادی که در مسابقاتی مثل لاتاری برنده می‌شوند، از بیماری نجات پیدا می‌کنند و امثال آن) و آخری به بررسی مسائلی پرداخته که از نظر احساسی خنثی بوده‌اند. سپس این برنامه‌ها برای سه گروه متفاوت از شرکت‌کنندگان پخش شد. همانطور که انتظار می‌رفت، آنها که برنامه خبری منفی را تماشا کرده بودند، پس از تماشای برنامه بسیار مضطرب‌تر و ناراحت‌تر از آنهایی شده بودند که تماشاگر برنامه مثبت یا خنثی بودند.

اما آنچه این تحقیق را جالب‌تر می‌کرد تاثیر این اخبار منفی بر نگرانی‌های افراد بود. از هر شرکت‌کننده خواسته شد که نگرانی اصلی خود را در آن لحظه بازگو کنند و سپس به آنها گفته شد که در یک مصاحبه به این نگرانی خود فکر کنند. محققان دریافتند که آنهایی که اخبار منفی را تماشا کرده بودند، زمان بسیار بیشتری را به فکر کردن و حرف زدن درمورد نگرانی خود صرف کردند و به مراتب بیشتر از نگرانی خود فاجعه ساختند. فاجعه ساختن زمانی اتفاق می‌افتد که آنقدر به یک نگرانی فکر می‌کنید که کم‌کم از قبل آن به نظرتان بدتر رسیده و از واقعیت اصلی خود بسیار ناراحت‌کننده‌تر می‌شود — دقیقاً همان از کاه کوه ساختن!

بنابراین برنامه‌های خبری منفی نه تنها شما را ناراحت‌تر و مضطرب‌تر از قبل می‌کند، بلکه نگرانی‌ها و اضطراب‌های شخصی شما را نیز تشدید می‌کنند. تصور می‌شود که موضوعات خبری مثل جنگ، فقر و قحطی افراد را به فکر کردن به این موضوعات تحریک می‌کند اما تاثیر اخبار منفی بسیار گسترده‌تر از این است — می‌تواند نگرانی‌های شخصی افراد را که حتی ممکن است بی‌ارتباط با موضوع خبر باشد تشدید کند. از اینرو بمباران کردن مردم با منفی‌گرایی احساسی‌شده تاثیرات روانی واقعی دارند. باتوجه به این مسئله آیا بهتر نیست برنامه‌ریزان برنامه‌های تلویزیونی این تاثیرات را برای تهیه و تولید برنامه‌های خود که حاوی موضوعات و محتوای منفی است، در نظر بگیرند؟