هنر تمدد اعصاب و ریلکسیشن

به خوابیدن یک کودک روی تخت نگاه کنید. آن کودک وزنش را کاملاً روی تخت انداخته است، بدون هیچ تنش و فشار عضلانی.

مردم چادرنشین در سراسر آسیا، شب و روز  در حال سیر و سفر هستند و وقتی به آبادی می رسند، چادر می زنند و خودشان را روی زمین می اندازند، خسته و کوفته دراز می کشند. یک ساعت از چنین استراحتی انرژی و شادابی که ۸ ساعت خواب برای آدم های معمولی فراهم می کند، به آنها می دهد. این افراد سرگردان و آواره به طرز تعجب آوری قادرند که با استراحتی بسیار کوتاه سفرهای طولانی را پشت سر بگذارند.

کودکان و مردم بدوی هنوز هنر ریلکسیشن یا توانایی استراحت کامل را فراموش نکرده اند. این هنر  از قدیم الایام توسط مرتاضان تمرین می شده است. آنها آزمایشات خود درمورد این وضعیت را با تماشای حیوانات در استراحت کامل موقع خواب و مخصوصاً طی خواب زمستانی آغاز کردند.

طی چند دقیقه کوتاه ریلکسیشن عمیق، افت شدیدی در فشار خون و ضربان قلب صورت می گیرد و فشار روی قلب کاهش می یابد. مراکز عصبی که بسیار تحت فشار بوده اند دوباره زنده شده و فشار و تنش عضلانی حتی پایین تر از سطح ابتدایی فشار عضلانی می رسد. ازآنجا که طی ریلکسیشن عمیق فقط مقدار بسیار کمی انرژی استفاده می شود، انرژی باقیمانده که بطور مداوم توسط سلولهای بدن ساخته می شود ذخیره شده و برای استفاده های آتی انباشته می شوند.

افرادیکه تمرینات یوگا انجام می دهند برای ریلکس شدن نیازی به مسافرت رفتن ندارند. می توانند در یک اتاق رو به ترافیک شهری شلوغ بنشینند و خودشان را به نقطه ای برسانند که هیچ صدایی نشنوند وکاملاً ریلکس شوند درست مثل اینکه کنار دریایی آرام روی شن های ساحل دراز کشیده اند. این ظرفیت که به زبان پزشکی، مهار حسی-حرکتی اختیاری ترجمه شده است، از طریق وارونه سازی هوشیارانه جریان بیولوژیکی به صورت تدریجی حاصل می شود. این ریزش از درون به بیرون نیست و از بیرون به درون فرد است.

بعنوان مثال، کسانی که یوگا تمرین می کنند، می توانند به صورت اختیاری خود را جای یک تلفن یا اپراتور رادیو قرار دهند که نیاز به استراحت دارد، پس تمام تماس های خود را قطع می کند و سیم برق را جدا می کند تا دیگر هیچ تماسی با او گرفته نشود.

توازن در عمل

وقتی این ریلکسیشن عمیق به وضعیت فعالیت انتقال داده شود، واکنش عضلات به محرک سریعتر خواهد شد و هر کار را می توان کارآمدتر انجام داد.

هر نابغه ای هوشیارانه یا ناخودآگاه طی فرآیند خلق و آفرینش خود ریلکس می کند و به همین دلیل در هنر خود بسیار کارآمد می شود. این را با حرکات سریع مردم عجول امروز مقایسه کنید که با حرکات افراطی و بیهوده خود قبل از اینکه عملی انجام داده باشند، خود را خسته می کنند.

با تمرین منظم ریلکسیشن عمیق، کسانیکه که تمرین یوگا می کنند توانایی حفظ ذهن و جسمشان را در تعادلی عالی در همه موقعیت ها به دست می آورند. یاد گرفتن نحوه ریلکس شدن در این دنیای متغیر امروز که فشارخون و بیماری های قلبی مهمترین عوامل مرگ و میر در جوامع هستند، یکی از ارزشمندترین توانایی های زندگی انسانهاست.

توازن مرده

“شاواسانا” یا توازن مرده را می توان در هر زمان حتی در دوران بیماری،  قاعدگی یا بارداری انجام داد. در این حالت، بدن کاملاً بی حرکت می ماند و با انرژی پرانیک شارژ می شود و توجه ذهن  تدریجاً  از جسم و اطراف منحرف شده و جذب یک حس آرامش درونی می شود. جسم و ذهن در کنار هم به آسایشی عالی و کامل می رسند.

برای انجام اینکار به پشت روی زمین دراز بکشید و درصورت احساس سرما ملحفه ای روی خودتان بیندازید. دست ها و پاها را به آرامی به سمت خارج باز کرده و بکشید. کف دست ها به سمت بیرون باشد. انگشت ها به طور طبیعی به سمت داخل جمع می شوند. چشمهایتان را ببندید و هیچ عضله ای از بدنتان را تکان ندهید، حتی کاسه چشمتان. طوری بی حرکت بمانید که انگار مرده اید. ذهنتان را وارد جریان تنفستان کنید.

پاها و انگشتان پایتان—ساق پایتان، زانوها و ران هایتان  را کاملاً ریلکس کنید. باید حس کنید که هر دو پایتان  کاملاً ریلکس هستند و هیچ تنش یا فشاری در هیچ قسمت بدنتان حس نمی کنید. حالا همه اندام های درونی بدنتان را ریلکس کنید—دستگاه گوارش، ریه ها، قلبتان…پشتتان و ستون فقراتتان را ریلکس کنید… اکنون انگشتانتان را حس کنید، آنها را ریلکس کنید، دستتان را، مچتان، ساعدتان، آرنج هایتان، بازوها و شانه هایتان و گردنتان را ریلکس کنید. حالا باید حس کنید که کل بدنتان از گردن به پایین کاملاً ریلکس هستند و هیچ فشاری در هیچ کجا از بدنتان حس نمی کنید.

آن جریان ریلکسیشن را حس کنید و حالا آن را به سمت صورتتان هدایت کنید، گونه هایتان، دهان و لب هایتان، گوش ها، بینی و چشمهایتان را ریلکس کنید. حس کنید که همه فشار دور چشمهایتان کاملاً از بین می روند…پیشانی و سرتان را کاملاً ریلکس کنید… مغزتان را درون جمجمه حس کنید و آن را هم کاملاً ریلکس کنید. حالا کل بدنتان از سر تا نوک انگشتان پایتان کاملاً ریلکس شده است. مثل پر احساس سبکی می کنید و بسیار راحت هستید.

حالا مراقب تنفستان باشید. خیلی آرام و عمیق از دیافراگمتان، نفس بکشید. وقتی نفس را داخل می کشید، تجسم کنید انرژی کیهانی را به درون هر سلول از بدنتان می کشانید. ذهن و جسمتان  کاملاً شارژ شده اند و همه فشارها و منفی بودن ها از بین رفته است، درون و بیرونتان پاک و تمیز شده است. با این انرژی پاک سرریز شوید و وجودتان را با لذت و عشق آکنده سازید.

تا زمانیکه دوست دارید در این وضعیت باقی بمانید. پس از آن کاملاً در جسم، ذهن و روحتان احساس سرزندگی خواهید کرد.